مگوت تراپی با لارو مگس لوسیلیا سریکاتا

نوشته های مرتبط

اعطای مجوز راه‌اندازی لارودرمانی در کشور

اردیبهشت ۷, ۱۳۹۸

پوستر لارو درمانی بیماران دیابتی

اسفند ۱۲, ۱۳۹۷

درباره ما

بهمن ۳۰, ۱۳۹۷

“بنام خالق زیبایی ها”

       مگوت تراپی با لارو مگس لوسیلیا سریکاتا

(Maggot Therapy )

     لارودرمانی یک امید در درمان زخمهای دیابتیک

در منابع اسلامی آمده است ، کرمهایی در بدن مبارک حضرت ایوب پیامبر ظاهر شده و پس از آن ، زخمهای بدن مبارکش بهبود یافتند.

       ماگوت تراپی یا لارو درمانی چیست؟

لارودرمانی تقریبا نوعی جراحی است که در آن به جای این که پزشک با کارد و تیغ جراحی نسوج فاسد را بردارد، کاری که حتی ماهرترین جراحان نیز نمی توانند بدون آسیب رساندن به نسوج سالم انجام دهند، لاروها با استفاده از میل طبیعی خود برای بلعیدن نسوج عفونی شده انجام می دهند. آنها نسوج عفونی و مرده را می بلعند و باکتری هایی را که می توانند در روند بهبود مانع شوند را می کشند بدون این که به نسوج اطراف آسیبی برسانند، یکی از پزشکان ، لاروها را جراحان کوچکی می نامد که فراتر از لیزر و چاقوی جراحی عمل می کنند زیرا آنها نمی توانند نسوج سالم را هضم کنند و بدونه دستکاری به کار خود پایان میدهند. ماگوت تراپی (Maggot Therapy) در واقع یک میازیس کنترل شده بمنظور دبریدمان (Biodebridement) زخم حاوی بافتهای نکروزه می باشد. ماگوتهای طبی (Medical maggot) اثرات Debridement، Disinfection و Tissue growth را جدا از هم و بطور هم زمان انجام می دهند. این روش به دلائل متعدد از جمله عفونت های میکروبی مقاوم به آنتی بیوتیکها، شکست در درمان های متداول زخم های مزمن و نیز عدم وجود شرایط مناسب برای جراحی (برای مثال نبود شرایط مناسب بیهوشی در بیماران قلبی و دیالیزی و..) دوباره و پس از فراموشی تاریخی مورد توجه قرار گرفته است. امروزه گسترش فزاینده انواع این زخم ها در ایران، استفاده از روش های جایگزین یا مکمل را در کشور ایجاب می نماید.

 

لاروهای مناسب در ماگوت تراپی(لارو درمانی)کدامند:

در لارو درمانی از لارو های استریل مگس متعلق به میازهای اختیاری خانواده کالیفوریده و جنس و گونه Lucillia Sericata و Phormia regina میباشد ، که فقط نسوج مرده رامی بلعند بیشتر استفاده می شود. این لارو ها از بافت های نکروزه ی زخم تغذیه می کنند و با تغییر PH از حالت اسیدی به سمت قلیایی منجر به بهبودی و ترمیم زخم ها می شوند. با توجه به مخاطره آمیز بودن اعمال جراحی و احتمال بروز عفونت های ثانویه و آسیب به اندام های حیاتی و نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها در روش های درمانی معمول، لارو درمانی به عنوان یک روش جایگزین انتخابی برای بیمارانی چون بیماران دیابتیک توصیه شده ، زیرا در این روش سرعت درمان و احتمال بهبودی بیشتر و استفاده از داروهای شیمیایی بسیار محدود می گردد.

عملکرد لاروها:

ترشح مواد بزاقی به دلیل وجود آمونیاک و بی کربنات کلسیم PH زخم را به ۵/۸-۸ می رساند موجب بهبودی زخم می شود و بخش اول معده لارو دارای PH، ۳-۵/۳ و کاملا اسیدی است که بخش زیادی از میکروب ها در این قسمت نیز از بین می روند. از طرفی فعالیت و حرکت لاروها موجب ماساژ زخم و افزایش حرارت و خونرسانی بیشتر زخم می شود.

لاروها با قلاب های دهانی، قسمت های نکروزه زخم را خراش داده ، کنده و با آنزیم پروتئولیتیک، بافت های را مرده به حالت نیمه مایع درآورده و آماده مکیدن می نمایند. در قسمت سر لارو موهای نوک تیزی وجود دارد که برخورد فیزیکی آن با میکروب ها، باعث نابودی میکروب ها می شود.

لاروها موادی شبیه اینترلوکین ۶ و ۱۰ ترشح می کنند که موجب تسریع در بهبود زخم و ایجاد فیبروبلاست ها می شود.

لاروها علاوه بر این ، اکسیژن رسانی به زخم را نیزتسریع کرده و نسوج میکروزه ای را که روی زخم را پوشانده و باعث پیشرفت عفونت شده را می بلعند و می خورند. از طرف دیگر، حتی مواد دفعی این لاروها هم استریل است و آزمایش ها نشان داده اند هیچ گونه میکربی در ترشحات و مواد دفعی این لاروها وجود ندارد و کاملا معجزه آسا تمیز می شود.امروزه مطالعات زیادی روی لاروها انجام گرفته و توانایی آنها تایید شده است.

عمده ترین محاسن کاری لارو درمانی  چیست؟

• آنتی بیوتیک آلانتوئین، ترشح بزاق زیاد، داشتن دستگاه گوارش با حجم زیاد که می تواند مقادیر زیادی خون و چرک آبه را بمکد.
• ترشح بی کربنات سدیم و آمونیاک که هر دو میکروب کش هستند.
• این لاروها PH زخم را به ۸ الی ۵/۸ می رسانند. بعضی از باکتری ها اسیدوفیل هستند، بعضی ها نوتروفیل و بعضی ها بازیوفیل. جالب است که در PH  8 الی ۵/۸ کمترین کولنیزینش باکتری اتفاق می افتد و این لاروها PH را به ۸ الی ۵/۸ می رسانند.
• در این روش نیازی به بستری شدن بیمار در بیمارستان و بی هوشی نیست این موضوع برای افراد سالمند که بیهوش کردن آنها خطرناک است بسیار مغتنم است.
• در سال ۲۰۰۴ دانشمندان به موضوع جالبی پی بردند و آن این که فعالیت این لاروها درجه حرارت زخم را بالا می برد. درجه حرارت که بالا برود خون رسانی بیشتر می شود که به علاوه فعالیت آنها در زخم باعث می شود که زخم را ماساژ بدهند و خون رسانی به زخم را سرعت بدهند.
• لاروها بعنوان یک محاجم باعث افزایش سیستم ایمنی بدن میشود.
• لاروها باکتری پروتئوس میرابیلیس را از اطراف زخم به دستگاه گوارش جذب می کنند.
• همچنین محل مورد نظرباید خون رسانی خوبی داشته باشد، تا پس از این که لاروها عفونت را برطرف کردند، نسج بتواند خودش را اصلاح کند.درباره لارودرمانی موضوع قابل توجه مراقبت های لازم دردوره درمان و اجتناب از استفاده از گونه های خطرناک عامل میاز به زخم است که نیاز به تخصص و تجربه کافی دارد. در غیر این صورت ماگوت ها ارزان تر و موثرتر از درمان زخم با روشهای معمول است. به اعتقاد یکی از پزشکان بیمارستان والز (Wales) لندن بیماران قادر خواهند بود خود را در خانه درمان کنند و به این ترتیب احتمال ابتلا به عفونت های بیمارستانی را از میان ببرند.
• در زخم های مزمن که به درمان های آنتی بیوتیک پاسخ مناسب نمی دهد یا نفوذ آنتی بیوتیک در آنها مناسب نیست از لارو درمانی به عنوان روش و درمان تکمیلی استفاده می کنند تا زخم بهبود یابد.

موضوعی که برای همه ما انسان ها روشن است این است که خداوند مهربان است و طبیعی است که برای همه پستانداران و مخلوقات خدا زخم پیش می آید، یا عفونتی پیدا می کند و در راس همه پستانداران انسان که به انواع زخم ها مثل زخم پای دیابتی، آبسه های مزمن پوستی زخم های سوختگی، عفونت های استخوان «ساتومیولیت»، زخم های سرطانی پوست دچار می شوند. اما خداوند راه درمان را هم آفریده و آن نوعی مگس به نام «لوسیلیا سلیکاتا» است که این مگس ۱۳۰ میلیون سال پیش خلق شده ولی در کتاب های آسمانی تورات، انجیل و قرآن، خداوند متعال اشاره می کند به مشکلی که برای حضرت ایوب پیش آمده بود و در بدن پاک و مطهرش زخم های بزرگ و عفونی ایجاد شد. حضرت ایوب از این زخم های مزمن به خداوند متعال پناه می برد و طلب کمک می کند خداوند لارو همین مگس را مامور التیام این زخم ها می کند و باعث بهبود آنها می شود. من شک ندارم که خداوند به این ترتیب خواسته تاکید کند بر اهمیت روش «لارودرمانی». این مگس از ۱۲ کیلومتری بوی زخم را تشخیص می دهد و امکان ندارد یک فردی زخمی باشد و در معرض هوای آزاد قرار بگیرد و این مگس روی زخمش قرار نگیرد و آن را پیدا نکند. منتهی به همه افرادی که دچار زخم هستند توصیه می کنم که هیچ وقت زخم را در معرض تخم ریزی مگس ها قرار ندهند. چون بعضی از مگس ها به بافت های زنده حمله می کنند یعنی حتی امکان دارد این لاروها که به مگسهای میاز اجباری معروف هستند ، گاهی خیلی سریع خود را به قسمت های حیاتی بدن میزبان می رسانند مثل قلب، کلیه ها، پا، کبد و مغز و به فاصله چند ساعت باعث مرگ بیمار می شوند. بنابراین کار لارودرمانی همه بایستی زیر نظر پزشک و حشره شناس انجام بشود.

اگر برگردیم به قضیه حضرت ایوب در سوره های «صاد» و «انبیا» می بینیم که حضرت ایوب می آید در کنار چشمه. این مگس سریعا بوی زهر را تشخیص می دهد و می آید روی زخم تخم ریزی می کند و در قرآن از لفظ «زرون» استفاده شده. زرون مشکلی است که برای خود فرد پیش می آید. اگر تفاسیر قرآن را هم بخوانیم مفصلا درباره زخم های حضرت ایوب و کرم گذاشتن این کرم ها که نوزاد کرمی شکل همین مگس است پی می بریم از پزشک و دانشمند شهیر ایرانی ابوعلی سینا، جمله ای به یادگار مانده زخمی که کرم بگذارد حتما خوب می شود. البته زمان ابوعلی سینا راز مگس های مولدی که می آیند و به بافت های زنده حمله می کند هنوز کاوش نشده بود ولی در حال حاضر اصلا جامعه پزشکی و حشره شناسی توصیه نمی کند که فردی که پایش زخم است یا زخم بستر دارد خودش را در معرض تخم ریزی مگس ها به طور طبیعی قرار بدهد چون همان طور که عرض کردم بعضی از مگس ها فوق العاده خطرناک هستند مثل کریوزوم یا بزیاتا که بسیار خطرناک هستند و از مگس هایی است که تخم ریزی می کند و نوزادش به بافت های زنده حمله می کند و هر سال تعدادی از آنها هم میهنان را دچار نقص عضو ازجمله کوری چشم، از دست دادن قسمتی از صورت یا متاسفانه مرگ می کند.

اولین نوشته ای که درباره لارودرمانی در دسترس است مربوط می شود به کتاب های آسمانی قرآن، انجیل و تورات. اما در سه نقطه جهان قوم مایاها، در آمریکای مرکزی، اقوامی در استرالیا، و برمه از روش لارودرمانی برای درمان زخم استفاده می کردند. مایاها روششان این طور بود که موقع ذبح گاو و گوسفند خون آنها را جمع می کردند. این خون وقتی که منعقد می شد، آن را در هوای آزاد گذاشته و طبیعی است که مگس آمده و تخم ریزی کرده و نوزادها شروع می کنند به تغذیه کردن از این خون منعقد شده و بعد این خونی که در آن لارو هم بوده می گذاشتند بر روی زخم و این روش یک روش کاملا سنتی و غیرعلمی بوده است. اما در حال حاضر این روش کاملا پیشرفته شده است و در جامعه علمی سه اسم دارد مگوت تراپی، مگوت یعنی لارومگس و «میکروسورجئون ، سورجئون یعنی جراح، جراحان کوچک». به غیر از ابوعلی سینا درغرب اولین پزشکی که موضوع لارو در زخم با این بارو را انجام داد فردی بود به نام «آمبرویزوپاره».

چه زخمهایی مناسب برای ماگوت تراپیند:

زخمهای دارای بافت مرده ، زخمهای چرکی و قانقاریایی گزینه های خوبی برای لارودرمانی هستند. به طورکلی کاربرد لارو برای یک زخم به عنوان آخرین روش دفاعی معمولا پس از این که بیمار ماهها مورد درمان آنتی بیوتیکی و جراحی قرار گرفته و موفقیتی حاصل نشده است ، مورد استفاده قرار می گیرد.

لارودرمانی همچنین در زمانی که سلامت بیمار در خطر بوده یا قادر به تحمل آنتی بیوتیک نیست ، مفید است. درحالی که آنتی بیوتیک های خوراکی وسلولهای بیگانه خوار برای رسیدن به منطقه آسیب دیده به ذخایر کافی خون نیاز دارند، ماگوت ها در یک زخم باز تنها به اکسیژن نیاز دارند تا بتوانند بافت مرده را از بین برده و زخم را از باکتریها پاکسازی کنند. لاروها همچنین در زدودن انواع باکتری ها ازجمله استافیلوکوک های مقاوم در برابر متی سیلین موثرند. مطالعات در موارد مختلف توانایی شگفت انگیز ماگوت ها را نشان می دهد.

عوارض :

 بیشتر بیماران در طول درمان احساس خاصی ندارند، اما برخی ممکن است احساس خارش وغلغلک داشته باشند، مانند زمانی که چیزی روی پوست می خزد. وقتی ماگوت ها بزرگ می شوند به دلیل تحریک سیستم عصبی بعضی بیماران نیز ممکن است از درد شکایت کنند، که می توان با برداشتن لاروها یا استفاده از قرص های مسکن ساده مشکل آنان را برطرف کرد. در روز دوم یا سوم هم زخم بودار و آبکی می شود. بجز این واکنش های جزیی چنین روشی هیچ گونه واکنش منفی دیگری بر جای نمی گذارد. این روند معمولا بیش از ۷۲ ساعت طول نمی کشد.

لارو درمانی در ایران:

لارو درمانی یا ماگوت تراپی برای اولین بار در ایران با استفاده از نوعی مگس به نام Lucilia sericata در  بیمارستان بقیه الله تهران با موفقیت انجام شد. ایران بیست و یکمین کشوری است که این روش درمانی را پس از ماهها تلاش یک تیم سه نفره تحقیقاتی شامل حشره شناس ، بیولوژیست و پزشک ارتوپد انجام داده است. دکتر جان نثاری در این زمینه می گوید: حدود ۳ ماه است که این کار را شروع کرده ایم ، ولی از ۲ سال پیش دنبال کار بوده ایم و در این مدت موفق به تهیه لارو نشده بودیم. تا این که مرکز پژوهشی علمی صنعتی برای تهیه لارو و همکاری اعلام آمادگی کرد. تقریبا دو سه ماه پیش کار را شروع کردیم و سه چهار مورد درمان شده داریم که کارشان تمام شده است و چند نفر هم درحال انجام مراحل درمان هستند.اوایل تابستان ۱۳۸۳ اولین آزمایش ها برای استفاده از لارو مگس برای درمان زخمهای عفونی روی موشهای آزمایشگاهی ا نجام شد. هدف از این آزمایش ابتدا اطمینان از استریل بودن لاروها و بعد اطمینان از نحوه عملکرد لارو در جلوگیری از عفونت بود. این آزمایش نشان داد که لاروها رفتار لاروهای میازی مهاجم را نشان نمی دهند و زنده خوار نیستند.

در حال حاضر چندین دانشگاه علوم پزشکی کشور در حال تحقیق در خصوص لارو درمانی برای بیماران با زخمهای دیابتیک و زخم بستر میباشند که از جمله این دانشگاهها که به جد در این خصوص در حال تحقیق میباشد دانشگاه علوم پزشکی بابل در شمال کشور است که در قالب چند طرح به همراه یک تیم تحقیقاتی از اساتید آن دانشگاه میباشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص میتوانید با شماره های ۰۹۱۱۹۰۴۲۹۵۶  تماس حاصل نمایید.

 

 

نویسنده: رحمان باباپوردرزی(کارشناس ارشد حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین و کارشناس مبارزه با بیماریها)